Σκοπός του παρόντος λεξικού είναι, κατά κάποιο τρόπο, να ολοκληρώσει την προσπάθεια που άρχισε το 2011 με τις δυο βιβλιογραφίες, θεολογίας και ιστορίας, και το λεξικό καθολικών κληρικών στην Ελλάδα. Όπως και σ’ εκείνη την τριλογία έτσι και τώρα, η πρωτοβουλία είναι καθαρά εγχειριδιακή, δηλ. να παρέχει τα ερευνητικά εργαλεία, τις πηγές για περαιτέρω συστηματική μελέτη του καθολικισμού στην Ελλάδα. Με την παρούσα μελέτη, η στόχευση είναι να καταδειχθεί η πολύμορφη παρουσία του καθολικού στοιχείου στις τέχνες, τα γράμματα και το δημόσιο βίο πλήρως ενταγμένου στην ελληνική κοινωνία και καθόλου διαφοροποιούμενου εξαιτίας του δόγματος.

Τα πρόσωπα που καταγράφονται εντάχθηκαν ως Έλληνες καθολικοί, όχι με βάση τη ζωντάνια της σχέσης τους με την Καθολική Εκκλησία αλλά με το ότι ανατράφηκαν μέσα στο περιβάλλον της Καθολικής Εκκλησίας ή κάποια στιγμή ασπάστηκαν το καθολικό δόγμα. Μια δεύτερη εύλογη επισήμανση είναι ότι ενώ πολλοί είναι αλλοδαπής καταγωγής ή προέλευσης, θεωρούνται Έλληνες, στο φρόνημα, στη συνείδηση, στη νοοτροπία και όχι σπάνια στην υπηκοότητα.

Και ενώ υπάρχουν αναφορές σε Έλληνες καθολικούς σε δημοσιεύσεις τοπικού, γεωγραφικά, χαρακτήρα, λείπει από την ελληνική βιβλιογραφία μια μονογραφία που να τους περιλαμβάνει σε πανελλαδικό επίπεδο.

Η έκδοση παρουσιάζει 137 πρόσωπα.

Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ

Τα εικονάκια είναι ένα ενθύμιο, ένα αναμνηστικό ενός θρησκευτικού γεγονότος. Ανήκουν τόσο στην λαϊκή όσο και στην υψηλή τέχνη. Ανεξάρτητα από το περιεχόμενό τους, ανήκουν τόσο στη ζωγραφική ως τέχνη όσο στη φωτογραφία και στην έντυπη τέχνη.

Το εικονάκι υπήρξε μέσο σύνδεσης για την ευλάβεια σε κάποιον άγιο, στην Πανα­γία, σε κάποιο μυστήριο της πίστης. Το εικονάκι απηχεί την θρησκευτική εμπειρία ενός αγίου που γίνεται εικόνα, δηλ. η ποιότητα της πίστης του αποτυπώνεται σε μια εικόνα.

Το εικονάκι είναι ένα σημείο υπόμνησης, δηλ. έχει τον δικό του τρόπο ανάγνωσης. Παρατηρώντας την εικόνα που απεικονίζεται στο εικονάκι έχουμε στοιχεία για τον πολιτισμό της λαϊκής ευλάβειας.

Τα εικονάκια υπήρξαν και μπορούν ακόμα να υποστηρίξουν την πίστη και να είναι μέσο εκκίνησης για προσευχή και για μια προσωπική σχέση με το Θεό. Ας μην ξεχνά­με ότι τα εικονάκια είχαν ως σκοπό να διατηρήσουν τον πιστό μέσα στην πίστη. Το εικονάκι ερμήνευσε την ιστορική εξέλιξη της Εκκλησίας και ως τέτοιο αποτελεί ένα ανεκτίμητο τεκμήριο.

Ως τεκμήρια λαϊκής ευλάβειας, φωτίζουν ενδιαφέρουσες πτυχές της ιστορίας της Καθολικής Εκκλησίας στη χώρα μας. Εκτίθεται, λοιπόν, μια επιλογή από εικονάκια, διπλής όψης, που κυκλοφόρησαν στην Καθο­λική Εκκλησία της Ελλάδας, προσπαθώντας να υπάρχουν δείγματα από τα περισσότερα μέρη της χώρας. Τα τεκμήρια έχουν διαχωριστεί με βάση το περιεχόμενο και τη χρήση έκδοσής τους. Στη συλλογή, η οποία απο­τελείται από 420 τεκμήρια, συμπεριλήφθηκαν και μερικά παλαιά δίπτυχα ή τρίπτυχα ευλαβείας ή ικεσίας με τη μορφή κάποιου αγίου.

Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ

Στην πρώτη εγκύκλιο του Πάπα Φραγκίσκου Α΄, Lumen fidei, το 2013, εγκύκλιος η οποία σε μεγάλο βαθμό ήταν ετοιμασμένη από τον προκάτοχό του Βενέδικτο ΙΣτ΄, διαβάζουμε ότι «η χριστιανική θεολογία γεννιέται από την επιθυμία να γνωρίσουμε καλύτερα αυτό που αγαπάμε» (αρ. 36).

Η χριστιανική θεολογία είναι αδύνατη χωρίς την πίστη στο Χριστό, την θέληση βαθύτερης κατανόησης του μυστηρίου του Θεού που ως πρόσωπο μας αποκαλύπτεται και μας μιλά. Μαζί με την ταπεινότητα, η θεολογική ενασχόληση, ως διακονία πίστης, απο­ζητά και την αρετή της υπομονής. Κάτω από το φως της πίστης, η υπομονή θα χρειαστεί να είναι επίμονη.

Η Εκκλησία, ακούγοντας τον Λόγο μέσα στην πίστη, μέσω του Αγίου Πνεύ­ματος, κατά κάποιο τρόπο, συλλαμβάνει και γεννά εκ νέου το Χριστό για τους ανθρώπους, μέσα από τη διδασκαλία της, μέσα από τα ιερά Μυστήριά της, μέσα από τη ζωή της. Οι αλήθειες της πίστης αφομοιώθηκαν από την Εκκλησία, η οποία με τη σειρά της τις διδάσκει, χάρη στην επίμονη υπο­μονή, στην προσκαρτερία, στη διαθε­σι­μότητα να ακουστεί ο Θεός που μιλά στο λαό Του.  

Ο κύριος λόγος του εγχειρήματος είναι διότι πρόκειται για δημοσιεύματα σε ειδικευμένα περιοδικά που έχουν αναστείλει την κυκλοφορία τους και ήδη ήταν δύσκολα προσβά­σι­μα αλλά και για τον θεολογικό πυρήνα αυτοτελών ολιγοσέλιδων τευχιδιών που και αυτά έχουν εξαντληθεί. Η συστηματική και μεθοδική νόηση της πίστης, ως διακονία θεολογική, συνέχει το τόλμημα των μελετών που συνθέτουν αυτό το βιβλίο.

Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ