ΟΙ ΚΑΘΟΛΙΚΟΙ ΤΗΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ, Ιωάννου Χ. Δελένδα

Η μελέτη για το τάγμα του Ιησού στον Ελληνικό χώρο, που άρχισα πριν τέσσερα χρόνια με πολλές δυσκολίες αλλά και με την πεποίθηση ότι θα έφτανε σε αίσιο τέλος, ολοκληρώνεται με την έκδοση του τρίτου αυτού τόμου αφιερωμένου στους Έλληνες Ιησουίτες της περιόδου 1563-1773.

Με χορηγό το Δήμο Άνω Σύρου, ο πρώτος τόμος δημοσιεύτηκε το 1989 στα πλαίσια μιας μεγάλης πολιτιστικής εκδήλωσης για το Αιγαίο. Φέρει τον τίτλο “Ιησουίτες του 17ου και 18ου αιώνα περιγράφουν το Αιγαίο”. Περισσότερο από το τάγμα του Ιησού, στις 159 σελίδες του τόμου αυτού προβάλλεται το Ελληνικό Αρχιπέλαγος. Η μεγάλη μας θάλασσα με τα διάσπαρτα νησιά και τα ατέλειωτα ακρογιάλια στα οποία γεννήθηκε ένας από τους πιο πρώιμους και λαμπρούς πολιτι­σμούς της Ευρώπης.

Τα εικονάκια είναι ένα ενθύμιο, ένα αναμνηστικό ενός θρησκευτικού γεγονότος. Ανήκουν τόσο στην λαϊκή όσο και στην υψηλή τέχνη. Ανεξάρτητα από το περιεχόμενό τους, ανήκουν τόσο στη ζωγραφική ως τέχνη όσο στη φωτογραφία και στην έντυπη τέχνη.

Το εικονάκι υπήρξε μέσο σύνδεσης για την ευλάβεια σε κάποιον άγιο, στην Πανα­γία, σε κάποιο μυστήριο της πίστης. Το εικονάκι απηχεί την θρησκευτική εμπειρία ενός αγίου που γίνεται εικόνα, δηλ. η ποιότητα της πίστης του αποτυπώνεται σε μια εικόνα.

Το εικονάκι είναι ένα σημείο υπόμνησης, δηλ. έχει τον δικό του τρόπο ανάγνωσης. Παρατηρώντας την εικόνα που απεικονίζεται στο εικονάκι έχουμε στοιχεία για τον πολιτισμό της λαϊκής ευλάβειας.

Τα εικονάκια υπήρξαν και μπορούν ακόμα να υποστηρίξουν την πίστη και να είναι μέσο εκκίνησης για προσευχή και για μια προσωπική σχέση με το Θεό. Ας μην ξεχνά­με ότι τα εικονάκια είχαν ως σκοπό να διατηρήσουν τον πιστό μέσα στην πίστη. Το εικονάκι ερμήνευσε την ιστορική εξέλιξη της Εκκλησίας και ως τέτοιο αποτελεί ένα ανεκτίμητο τεκμήριο.

Ως τεκμήρια λαϊκής ευλάβειας, φωτίζουν ενδιαφέρουσες πτυχές της ιστορίας της Καθολικής Εκκλησίας στη χώρα μας. Εκτίθεται, λοιπόν, μια επιλογή από εικονάκια, διπλής όψης, που κυκλοφόρησαν στην Καθο­λική Εκκλησία της Ελλάδας, προσπαθώντας να υπάρχουν δείγματα από τα περισσότερα μέρη της χώρας. Τα τεκμήρια έχουν διαχωριστεί με βάση το περιεχόμενο και τη χρήση έκδοσής τους. Στη συλλογή, η οποία απο­τελείται από 420 τεκμήρια, συμπεριλήφθηκαν και μερικά παλαιά δίπτυχα ή τρίπτυχα ευλαβείας ή ικεσίας με τη μορφή κάποιου αγίου.

Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ