ΕΝΤΥΠΑ ΕΝΘΥΜΙΑ – ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΛΑΪΚΗΣ ΕΥΛΑΒΕΙΑΣ, επιμέλεια Ιωάννης Ασημάκης
Τα εικονάκια είναι ένα ενθύμιο, ένα αναμνηστικό ενός θρησκευτικού γεγονότος. Ανήκουν τόσο στην λαϊκή όσο και στην υψηλή τέχνη. Ανεξάρτητα από το περιεχόμενό τους, ανήκουν τόσο στη ζωγραφική ως τέχνη όσο στη φωτογραφία και στην έντυπη τέχνη.
Το εικονάκι υπήρξε μέσο σύνδεσης για την ευλάβεια σε κάποιον άγιο, στην Παναγία, σε κάποιο μυστήριο της πίστης. Το εικονάκι απηχεί την θρησκευτική εμπειρία ενός αγίου που γίνεται εικόνα, δηλ. η ποιότητα της πίστης του αποτυπώνεται σε μια εικόνα.
Το εικονάκι είναι ένα σημείο υπόμνησης, δηλ. έχει τον δικό του τρόπο ανάγνωσης. Παρατηρώντας την εικόνα που απεικονίζεται στο εικονάκι έχουμε στοιχεία για τον πολιτισμό της λαϊκής ευλάβειας.
Τα εικονάκια υπήρξαν και μπορούν ακόμα να υποστηρίξουν την πίστη και να είναι μέσο εκκίνησης για προσευχή και για μια προσωπική σχέση με το Θεό. Ας μην ξεχνάμε ότι τα εικονάκια είχαν ως σκοπό να διατηρήσουν τον πιστό μέσα στην πίστη. Το εικονάκι ερμήνευσε την ιστορική εξέλιξη της Εκκλησίας και ως τέτοιο αποτελεί ένα ανεκτίμητο τεκμήριο.
Ως τεκμήρια λαϊκής ευλάβειας, φωτίζουν ενδιαφέρουσες πτυχές της ιστορίας της Καθολικής Εκκλησίας στη χώρα μας. Εκτίθεται, λοιπόν, μια επιλογή από εικονάκια, διπλής όψης, που κυκλοφόρησαν στην Καθολική Εκκλησία της Ελλάδας, προσπαθώντας να υπάρχουν δείγματα από τα περισσότερα μέρη της χώρας. Τα τεκμήρια έχουν διαχωριστεί με βάση το περιεχόμενο και τη χρήση έκδοσής τους. Στη συλλογή, η οποία αποτελείται από 420 τεκμήρια, συμπεριλήφθηκαν και μερικά παλαιά δίπτυχα ή τρίπτυχα ευλαβείας ή ικεσίας με τη μορφή κάποιου αγίου.
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
| ISBN: | 978-618-84248-3-8 |
|---|---|
| ΕΚΔΟΤΗΣ: | ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΒΙΚΑΡΙΑΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ |
| ΕΤΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: | 2019 |
| ΣΕΙΡΑ | ANALECTA HISTORICA |
| ΣΕΛΙΔΕΣ: | 232 |
| ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ | ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΣΗΜΑΚΗΣ |
Σχετικά βιβλία
-
«Καθολικά έντυπα στα ελληνικά (19ο-20ο αιώνα)». Ιωάννης Ασημάκης
Ο δυσανάλογα μεγάλος αριθμός καθολικών εντύπων στην Ελλάδα των 19ου-20ου αιώνων είναι δείκτης υγείας της Εκκλησίας μας. Ο τύπος, και στη δική μας περίπτωση, υπηρέτησε την επικοινωνία, κυρίως σε τοπικό επίπεδο, και τη θρησκευτική παιδεία σε ευρύτερο επίπεδο, στις διάσπαρτες κοινότητες των Ελλήνων καθολικών.
Πρόκειται για έντυπα ποικίλης τυπολογίας με κοινό χαρακτηριστικό την περιοδικότητα στην κυκλοφορία. Πρώτα απ’ όλα διακρίνονται σε εφημερίδες, περιοδικά και δελτία. Ακολούθως, τουλάχιστον για το δεύτερο μισό του 20ου αι., ανθούν οι μη τυπογραφικές εκδόσεις, δηλ. τα πολλά δακτυλογραφημένα ή πολυγραφημένα δελτία.
Ανάλογη με το σκοπό τους, ήταν και η χρήση τους: βραχεία και περιορισμένη αν πρόκειται για αμιγώς ενημερωτικό, μεγαλύτερης διάρκειας όταν το περιεχόμενο είναι επιμορφωτικό. Εξ αυτού, πολλά είναι δυσεύρετα διότι δεν διατηρήθηκαν, όχι σπάνια, ούτε καν από το φορέα έκδοσής τους. Για όλα ωστόσο, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε την ιστορική τους αξία για το παρελθόν της καθολικής παρουσίας στον ελλαδικό χώρο, ιδιαίτερα εκεί που σήμερα έχει σχεδόν εκλείψει. Από το πιο αδιάφορο εμφανισιακά και ευκαιριακό περιοδικό έντυπο, μπορούν να προκύψουν πληροφορίες για πρόσωπα και γεγονότα που δεν έχουν διασωθεί κάπου αλλού.
Η έκδοση καταγράφει 122 έντυπα ποικίλης κατηγορίας από όλο τον ελλαδικό χώρο. Το βιβλίο αφιερώνεται στον ακούραστο, επίμονο και υπομονετικό «διασώστη» και συλλέκτη όλου αυτού του υλικού, αναντικατάστατου για την ιστορία και την ταυτότητα της καθολική Εκκλησίας στην Ελλάδα, στη βιβλιοθήκη των πατέρων Ιησουιτών στην Αθήνα.
———————
ΔΙΑΘΕΣΗ:
Αποστολικό Βικαριάτο Θεσσαλονίκης
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
-
Η Πορεία 20 αιώνων του Λαού του Θεού, π. Μάρκου Φώσκολου
Από την εισαγωγή του βιβλίου
Για ένα οποιονδήποτε, η «Ιστορία της Εκκλησίας» είναι η καταγραφή μιας σειράς γεγονότων που συνέβηκαν μέσα στο τεράστιο διάστημα 20 αιώνων. Η καταγραφή αυτή θα γίνονταν με τον ίδιο τρόπο τόσο για την Εκκλησία όσο και για οποιονδήποτε άλλο ανθρώπινο οργανισμό! Για το χριστιανό, όμως, η «Ιστορία της Εκκλησίας» είναι η συνέχεια της Ιστορίας της Σωτηρίας που άρχισε ο Θεός με τον άνθρωπο, όταν τον κάλεσε από την ανυπαρξία στην ύπαρξη. Η Παλαιά Διαθήκη είναι πράγματι η αρχή της Ιστορίας της Σωτηρίας, αφού ξεπερνά τα στενά όρια μιας εθνικής ιστορίας και γίνεται πανανθρώπινη. Μέσα στην Παλαιά Διαθήκη, στην Καινή και στην Ιστορία της Εκκλησίας, μπορούμε να διακρίνουμε συνεχές το θεϊκό σχέδιο, που, μέρα με τη μέρα, χρόνο με το χρόνο, αιώνα με τον αιώνα χτίζεται κι ολοκληρώνεται. Δεν υπάρχει αμφιβολία, για το χριστιανό, πως η Ιστορία της Εκκλησίας ξεκίνησε χρονολογικά με το κήρυγμα των Αποστόλων αλλά συνεχίζει μια Ιστορία που άρχισε αιώνες πριν…
-
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΑ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ (13ο αι.-20ο αι.), Ιωάννης Ασημάκης
Το ιστορικό παρελθόν των Ιονίων νήσων από τον ύστερο μεσαίωνα έως και το δεύτερο μισό του 20ου αι. αποτελεί μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και ιδιάζουσα, σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα, περίπτωση, άλλοτε μίξης, άλλοτε επιρροής πολιτιστικών και πνευματικών ρευμάτων και ιδεών.
Αυτό που έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό στην ιστορική έρευνα για τις άλλες καθολικές κοινότητες στην Ελλάδα (π.χ. Αιγαίο, Κρήτη) λείπει από την έρευνα για το Ιόνιο: η μελέτη της εσωτερικής ζωής της καθολικής Εκκλησίας στα Επτάνησα και όχι μόνο οι σχέσεις της ή η δημόσια αστική παρουσία της. Από την άλλη, ένα στοιχείο, κοινό σε διάφορες τοπικές καθολικές Εκκλησίες της χώρας, στο ιστορικό παρελθόν, είναι ότι στην ιστορική του μακριά προέλευση, ο καθολικισμός συνδέεται με τη δυτική επικυριαρχία.
Οι πρώτοι αιώνες με λιγότερες αρχειακές πηγές έχουν μικρότερη ανάπτυξη, κυρίως σε σχέση με τους δύο τελευταίους αιώνες. Κάθε ζήτημα που αναπτύσσεται παρακολουθεί το πρωτογενές υλικό των εγγράφων ενώ λειτουργούν υποστηρικτικά οι δευτερογενείς πηγές των δημοσιευμάτων.
Η εικόνα που διαγράφεται από τη μελέτη του υλικού είναι ότι έχουμε να κάνουμε με μια τοπική Εκκλησία σε συχνές και μακρές περιόδους κρίσης, είτε λόγω των ποιμένων της είτε λόγω ανατρεπτικών καταστάσεων. Τα μεγάλα ιστορικά συμβάντα της περιοχής, των δυο τελευταίων αιώνων, κλυδώνισαν αισθητά την καθολική Εκκλησία, μερικές φορές στα όρια της εξαφάνισής της.
Οι σελίδες του δεύτερου τόμου περιέχουν επιλογές από πρωτογενές αλλά και λιγότερο γνωστό έντυπο υλικό για να κατανοηθεί , να συνοδευτεί και να τεκμηριωθεί η αφήγηση του πρώτου τόμου. Είναι μια συλλογή εγγράφων και κειμένων (στη γλώσσα που συντάχθηκαν, ως επί το πλείστον) που αξιολογήθηκαν ως πιο χρήσιμων ή δύσκολα προσβάσιμων. Επομένως πρόκειται για αδημοσίευτο αρχειακό υλικό και κείμενα προερχόμενα κυρίως από δυσεύρετα έντυπα.
– ΟΙ ΔΥΟ ΤΟΜΟΙ ΔΕΝ ΔΙΑΤΙΘΕΝΤΑΙ ΞΕΧΩΡΙΣΤΑ –
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
-
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΟΚΙΜΙΑ, ΔΙΑΠΡΕΠΕΙΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΘΟΛΙΚΟΙ,π. Γρηγορίου
Μικρό πάνθεο διακεκριμένων Ελλήνων Καθολικών ανδρών διαφόρων εποχών, που με το ηθικό ανάστημα τους δόξασαν τα ελληνικά γράμματα, λάμπρυναν τον εκκλησιαστικό και πολιτικό βίο του τόπου και προήγαγαν με τη δραστηριότητα τους το φλέγον μέγα ενωτικό πρόβλημα. Γι’αυτό τους οφείλεται δίκαιος έπαινος της Πολιτείας και της Εκκλησίας.
Προσεχώς θα κυκλοφορήσει και άλλο παρόμοιο τεύχος με βιβλιογραφία άλλων διαπρεπών ανδρών, πού με την ποικιλόμορφη δραστηριότητα τους δόξασαν την Εκκλησία και την Πολιτεία. Το πάνθεο τέτοιων Ελλήνων Καθολικών ανδρών είναι πλούσιο σε μεγάλες προσωπικότητες, πού αποτελούν τιμή και δόξα για την Ελλάδα.
Π. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
