ΕΝΤΥΠΑ ΕΝΘΥΜΙΑ – ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΛΑΪΚΗΣ ΕΥΛΑΒΕΙΑΣ, επιμέλεια Ιωάννης Ασημάκης
Τα εικονάκια είναι ένα ενθύμιο, ένα αναμνηστικό ενός θρησκευτικού γεγονότος. Ανήκουν τόσο στην λαϊκή όσο και στην υψηλή τέχνη. Ανεξάρτητα από το περιεχόμενό τους, ανήκουν τόσο στη ζωγραφική ως τέχνη όσο στη φωτογραφία και στην έντυπη τέχνη.
Το εικονάκι υπήρξε μέσο σύνδεσης για την ευλάβεια σε κάποιον άγιο, στην Παναγία, σε κάποιο μυστήριο της πίστης. Το εικονάκι απηχεί την θρησκευτική εμπειρία ενός αγίου που γίνεται εικόνα, δηλ. η ποιότητα της πίστης του αποτυπώνεται σε μια εικόνα.
Το εικονάκι είναι ένα σημείο υπόμνησης, δηλ. έχει τον δικό του τρόπο ανάγνωσης. Παρατηρώντας την εικόνα που απεικονίζεται στο εικονάκι έχουμε στοιχεία για τον πολιτισμό της λαϊκής ευλάβειας.
Τα εικονάκια υπήρξαν και μπορούν ακόμα να υποστηρίξουν την πίστη και να είναι μέσο εκκίνησης για προσευχή και για μια προσωπική σχέση με το Θεό. Ας μην ξεχνάμε ότι τα εικονάκια είχαν ως σκοπό να διατηρήσουν τον πιστό μέσα στην πίστη. Το εικονάκι ερμήνευσε την ιστορική εξέλιξη της Εκκλησίας και ως τέτοιο αποτελεί ένα ανεκτίμητο τεκμήριο.
Ως τεκμήρια λαϊκής ευλάβειας, φωτίζουν ενδιαφέρουσες πτυχές της ιστορίας της Καθολικής Εκκλησίας στη χώρα μας. Εκτίθεται, λοιπόν, μια επιλογή από εικονάκια, διπλής όψης, που κυκλοφόρησαν στην Καθολική Εκκλησία της Ελλάδας, προσπαθώντας να υπάρχουν δείγματα από τα περισσότερα μέρη της χώρας. Τα τεκμήρια έχουν διαχωριστεί με βάση το περιεχόμενο και τη χρήση έκδοσής τους. Στη συλλογή, η οποία αποτελείται από 420 τεκμήρια, συμπεριλήφθηκαν και μερικά παλαιά δίπτυχα ή τρίπτυχα ευλαβείας ή ικεσίας με τη μορφή κάποιου αγίου.
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
| ISBN: | 978-618-84248-3-8 |
|---|---|
| ΕΚΔΟΤΗΣ: | ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΒΙΚΑΡΙΑΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ |
| ΕΤΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: | 2019 |
| ΣΕΙΡΑ | ANALECTA HISTORICA |
| ΣΕΛΙΔΕΣ: | 232 |
| ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ | ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΣΗΜΑΚΗΣ |
Σχετικά βιβλία
-
ΕΠΙΜΟΝΑ ΥΠΟΜΟΝΕΤΙΚΟΙ. ΚΕΙΜΕΝΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Ιωάννης Ασημάκης
Στην πρώτη εγκύκλιο του Πάπα Φραγκίσκου Α΄, Lumen fidei, το 2013, εγκύκλιος η οποία σε μεγάλο βαθμό ήταν ετοιμασμένη από τον προκάτοχό του Βενέδικτο ΙΣτ΄, διαβάζουμε ότι «η χριστιανική θεολογία γεννιέται από την επιθυμία να γνωρίσουμε καλύτερα αυτό που αγαπάμε» (αρ. 36).
Η χριστιανική θεολογία είναι αδύνατη χωρίς την πίστη στο Χριστό, την θέληση βαθύτερης κατανόησης του μυστηρίου του Θεού που ως πρόσωπο μας αποκαλύπτεται και μας μιλά. Μαζί με την ταπεινότητα, η θεολογική ενασχόληση, ως διακονία πίστης, αποζητά και την αρετή της υπομονής. Κάτω από το φως της πίστης, η υπομονή θα χρειαστεί να είναι επίμονη.
Η Εκκλησία, ακούγοντας τον Λόγο μέσα στην πίστη, μέσω του Αγίου Πνεύματος, κατά κάποιο τρόπο, συλλαμβάνει και γεννά εκ νέου το Χριστό για τους ανθρώπους, μέσα από τη διδασκαλία της, μέσα από τα ιερά Μυστήριά της, μέσα από τη ζωή της. Οι αλήθειες της πίστης αφομοιώθηκαν από την Εκκλησία, η οποία με τη σειρά της τις διδάσκει, χάρη στην επίμονη υπομονή, στην προσκαρτερία, στη διαθεσιμότητα να ακουστεί ο Θεός που μιλά στο λαό Του.
Ο κύριος λόγος του εγχειρήματος είναι διότι πρόκειται για δημοσιεύματα σε ειδικευμένα περιοδικά που έχουν αναστείλει την κυκλοφορία τους και ήδη ήταν δύσκολα προσβάσιμα αλλά και για τον θεολογικό πυρήνα αυτοτελών ολιγοσέλιδων τευχιδιών που και αυτά έχουν εξαντληθεί. Η συστηματική και μεθοδική νόηση της πίστης, ως διακονία θεολογική, συνέχει το τόλμημα των μελετών που συνθέτουν αυτό το βιβλίο.
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
-
«Μίλα μου. Ποιητικές προσευχές» επιμ. Ιωάννης Ασημάκης
Εκλογές πνευματικών κειμένων που με την κομψότητα του λεξιλογίου και το βάθος μιας θρησκευτικής συνομιλίας θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ποιητικές προσευχές.
Προέρχονται από ανθρώπους που δεν απέχουν πολύ από τη σύγχρονη εποχή και με την εξωτερίκευση αυτών των λόγων, μας τρέφουν για στοχασμό, για προσευχή, εν τέλει για μίμηση προσωπικής συζήτησης πίστεως.
Πρόσωπα διαφορετικής προέλευσης αλλά με κοινή την αυθεντικότητα στην εμπειρία πίστης και στην ωραιότητα της γλώσσας αποτύπωσής της.
-
Η ΤΑΠΕΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΝΣΑΡΚΩΣΗΣ ΚΑΙ Η ΕΥΣΠΛΑΧΝΙΑ ΤΟΥ ΠΑΘΟΥΣ, Κείμενα θεολογίας (2003-2019). Ιωάννης Σπιτέρης
«Ο Φραγκίσκος μελετούσε αδιάλειπτα τα λόγια του Κυρίου και δεν έπαυε να έχει μπροστά του τα έργα του Κυρίου. Πάνω απ’ όλα, όμως, η ταπεινότητα της Ενσάρκωσης και η αγάπη του Πάθους, του είχαν εντυπωθεί βαθειά στη μνήμη ώστε δύσκολα μπορούσε να σκεφθεί κάτι άλλο» (Fonti Francescane, 467). Απ’ αυτή τη μαρτυρία για τον άγιο, ως πρόσκληση μίμησης για ένα θεολόγο, ιδιαίτερα φραγκισκανό, επιλέγει ο τίτλος αυτού του βιβλίου.
Η έκδοση περιέχει μια επιλογή θεολογικών κειμένων (10 εισηγήσεων, 12 ομιλιών και 4 άρθρων) του Σεβ. του Ιωάννη Σπιτέρη, στα ελληνικά, τα χρόνια της επισκοπικής του διακονίας: από το Σεπτέμβριο του 2003 έως τον Απρίλιο του 2019. Λόγω της διασποράς της έντυπης, ηλεκτρονικής ή και μη δημοσίευσής τους, συγκεντρώθηκαν ως θεολογικά ανάλεκτα του γράφοντα.
Στο εξώφυλλο και στο οπισθόφυλλο του βιβλίου υπάρχουν δυο συνθέσεις του διακριτικού συμβόλου των φραγκισκανών.
Στη φραγκισκανή πνευματικότητα το TAU (τελευταίο γράμμα του εβραϊκού αλφάβητου και απεικόνιση του ελληνικού Τ), σύμβολο του σταυρού του Χριστού, εκφράζει την πεποίθηση των φραγκισκανών μοναχών και μοναζουσών ότι μόνο στο σταυρό του Χριστού υπάρχει σωτηρία για τον άνθρωπο. Απ’ αυτή την πεποίθηση πηγάζει η αρωγή στον Ιησού πάσχοντα στο πρόσωπο των φτωχών. Χαρακτηριστικό της φραγκισκανής κλήσης είναι η επιδίωξη της απλότητας με το να γίνεσαι ελάχιστος.
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
-
Έλληνες Καθολικοί στις τέχνες, τις επιστήμες, το δημόσιο βίο (19ο-20ο αιώνα). Ιωάννης Ασημάκης
Σκοπός του παρόντος λεξικού είναι, κατά κάποιο τρόπο, να ολοκληρώσει την προσπάθεια που άρχισε το 2011 με τις δυο βιβλιογραφίες, θεολογίας και ιστορίας, και το λεξικό καθολικών κληρικών στην Ελλάδα. Όπως και σ’ εκείνη την τριλογία έτσι και τώρα, η πρωτοβουλία είναι καθαρά εγχειριδιακή, δηλ. να παρέχει τα ερευνητικά εργαλεία, τις πηγές για περαιτέρω συστηματική μελέτη του καθολικισμού στην Ελλάδα. Με την παρούσα μελέτη, η στόχευση είναι να καταδειχθεί η πολύμορφη παρουσία του καθολικού στοιχείου στις τέχνες, τα γράμματα και το δημόσιο βίο πλήρως ενταγμένου στην ελληνική κοινωνία και καθόλου διαφοροποιούμενου εξαιτίας του δόγματος.
Τα πρόσωπα που καταγράφονται εντάχθηκαν ως Έλληνες καθολικοί, όχι με βάση τη ζωντάνια της σχέσης τους με την Καθολική Εκκλησία αλλά με το ότι ανατράφηκαν μέσα στο περιβάλλον της Καθολικής Εκκλησίας ή κάποια στιγμή ασπάστηκαν το καθολικό δόγμα. Μια δεύτερη εύλογη επισήμανση είναι ότι ενώ πολλοί είναι αλλοδαπής καταγωγής ή προέλευσης, θεωρούνται Έλληνες, στο φρόνημα, στη συνείδηση, στη νοοτροπία και όχι σπάνια στην υπηκοότητα.
Και ενώ υπάρχουν αναφορές σε Έλληνες καθολικούς σε δημοσιεύσεις τοπικού, γεωγραφικά, χαρακτήρα, λείπει από την ελληνική βιβλιογραφία μια μονογραφία που να τους περιλαμβάνει σε πανελλαδικό επίπεδο.
Η έκδοση παρουσιάζει 137 πρόσωπα.
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
