Η «ΛΟΓΙΚΗ ΛΑΤΡΕΙΑ» ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ, π. Μάρκου Φώσκολου
Αν και δεν είναι δόκιμο να κάνει ο ίδιος ο συγγραφέας την παρουσίαση ενός βιβλίου του, είναι όμως χρήσιμο αν προσπαθήσει να εξηγήσει στους μελλοντικούς αναγνώστες τους λόγους και τα κίνητρα που τον ώθησαν σ’ αυτή τη συγγραφή. Εξάλλου, όταν γίνεται μια ζωντανή παρουσίαση ενός βιβλίου, εκτός των άλλων είναι παρών και λαβαίνει τον λόγο και ο ίδιος ο συγγραφέας για να δώσει κάποιες χρήσιμες διευκρινήσεις.
Στο πιο πρόσφατο προς εμάς παρελθόν δυο ιερείς ασχολήθηκαν με τη συγγραφή μιας Λειτουργικής της ρωμαϊκής (=λατινικής) παράδοσης και προσπάθησαν να αποδώσουν με ελληνικούς όρους την αρχαία και μεσαιωνική λατινική ορολογία. Ο ένας απ’ αυτούς, ο π. Γαβριήλ Προβιλέγγιος, ιερέας από τη Σύρο, έγραψε ένα πολύ καλό βιβλίο, σπανιότατο σήμερα, με τίτλο «Εικών ιστορική και θρησκευτική των εκκλησιαστικών εορτών» (Ερμούπολις Σύρου, 1902). Αν ο συγγραφέας δεν είχε ζήσει νωρίτερα, χωρίς δυσκολία θα μπορούσε να πει κάποιος ότι ο συριανός ιερέας είχε πραγματοποιήσει μια επίτομη περίληψη των δυο κλασικών έργων του Mario Righetti, Storia liturgica, Torino 1950 (πέντε τόμοι) ή του J.A.Jugmann, Missarum Solemnia, Torino 1953, τόμοι 2 (1η έκδ. 1948). Σήμερα, η Εικών ιστορική …. είναι όχι μόνο ένα σπανιότατο βιβλίο, αλλά και άκρως δυσνόητο εξαιτίας της αρχαϊζουσας γλώσσας που ήταν της μόδας πριν ένα αιώνα. Είναι όμως γεμάτο από πληροφορίες τις οποίες δύσκολα μπορεί να συναντήσει σε ανάλογης έκτασης «Λειτουργικές».
Το δεύτερο βιβλίο με τον τίτλο «Στοιχεία Λειτουργικής» το οφείλουμε στον αείμνηστο π. Θεόκτιστο Σωμμαρίπα του τάγματος της Μεταστάσεως, το οποίο είδε το φως κατά το σημαδιακό έτος 1940. Στόχος του π. Θ. Σ. ήταν να προσφέρει ένα εγχειρίδιο προς τους καθολικούς μαθητές της μέσης εκπαίδευσης, με εικόνες από γαλλικές εκδόσεις της εποχής. Το μικρό εκείνο βιβλίο τσέπης ήταν και παραμένει προσιτό από κάθε άποψη σε όποιον θέλει να γνωρίσει τη λατρεία της Ρωμαϊκής Εκκλησίας πριν από τις τελευταίες μεταρρυθμίσεις.
Στην ίδια περίπου γραμμή με εκείνη του π. Θ. Σωμμαρίπα εντάσσεται και η παρούσα Η «Λογική Λατρεία» της Εκκλησίας μας.
Απευθύνεται κατά πρώτον στα παιδιά της μέσης εκπαίδευσης, αλλά έχουν να βρουν πολλά άγνωστα στοιχεία από τη Λατρεία της Καθολικής Εκκλησίας (τόποι και σκεύη, λειτουργικό έτος, τελετές και ακολουθίες και ευλάβειες) και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, με πρώτους τους κατηχητές των ενοριών μας. Πλουσιότατα εικονογραφημένο, κυρίως από την καλλιτεχνική αγιογραφική και αρχιτεκτονική παράδοση της Εκκλησίας μας, χρησιμοποιεί την εικόνα ως πολύτιμο ενημερωτικό και κατηχητικό μέσο. Συμπληρώνεται δε, από μια Εισαγωγή στα Βιβλία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης και από ένα λιτό αλλά ουσιαστικό Λεξικό των συμβόλων που διατρέχουν τη χριστιανική παράδοση.
Όλα αυτά επισημαίνονται και από την Παρουσίασή του Σεβ/τατου π. Ιωάννη Σπιτέρη, Αρχιεπισκόπου Κερκύρας κλπ, ο οποίος προεδρεύει στη Συνοδική Επιτροπή για τον Ευαγγελισμό και την Κατήχηση, η οποία και ανέλαβε την έκδοση.
Από την παρουσίαση του βιβλίου στην εφημερίδα «Καθολική»
| ISBN: | 978-618-82817-5-2 |
|---|---|
| ΕΚΔΟΤΗΣ: | ΚΑΘΟΛΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ |
| ΕΤΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: | 2017 |
| ΣΕΛΙΔΕΣ: | 120 |
| ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: | π. ΜΑΡΚΟΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ |
| ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ | 29×21 |
Σχετικά βιβλία
-
«Μίλα μου. Ποιητικές προσευχές» επιμ. Ιωάννης Ασημάκης
Εκλογές πνευματικών κειμένων που με την κομψότητα του λεξιλογίου και το βάθος μιας θρησκευτικής συνομιλίας θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ποιητικές προσευχές.
Προέρχονται από ανθρώπους που δεν απέχουν πολύ από τη σύγχρονη εποχή και με την εξωτερίκευση αυτών των λόγων, μας τρέφουν για στοχασμό, για προσευχή, εν τέλει για μίμηση προσωπικής συζήτησης πίστεως.
Πρόσωπα διαφορετικής προέλευσης αλλά με κοινή την αυθεντικότητα στην εμπειρία πίστης και στην ωραιότητα της γλώσσας αποτύπωσής της.
-
«Η Β’ Βατικανή Σύνοδος. Διατάξεις-Διατάγματα-Δηλώσεις-Μηνύματα»
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Η εκ νέου νεοελληνική απόδοση των κειμένων της Β’ Βατικανής Οικουμενικής Συνόδου, βασίστηκε στις επίσημες εκδόσεις στην γαλλική και στην ιταλική γλώσσα καθώς και στη δεύτερη ελληνική τους μετάφραση από τους ππ. Αθανάσιο Αρμάο, Ευτύχιο Ρούσσο, Στέφανο Μαραγκό, Πολύκαρπο Ξανθάκη, Αντώνιο Βακόνδιο και Μιχαήλ Πρίντεζη της Ελληνικής Καθολικής Εξαρχίας που εκδόθηκε σε τομίδια από το Γραφείο Καλού Τύπου. Τα βιβλικά κείμενα είναι σύμφωνα με την νεοελληνική απόδοση για λειτουργική χρήση από την Καθολική Εκκλησία της χώρας μας, του 1998, και την έκδοση της Καινής Διαθήκης του 2010 για την Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας.
Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει σε έναν τόμο όλα τα συνοδικά κείμενα και, για πρώτη φορά στα ελληνικά, τα ιδιόβουλα και της παρεμβάσεις στην ολομέλεια της συνοδικής ομήγυρης των Ποντιφικών Ιωάννη ΚΓ’ και Παύλου Στ’.
Στο τέλος κάθε εισαγωγής συνοδικού κειμένου, παρατίθεται μια επιλογή της ελληνικής βιβλιογραφίας, συναφή με την ιστορία και τη θεματολογία του κειμένου.
Η φιλολογική επιμέλεια έγινε από τον π. Λέοντα Κισκίνη, Ηγούμενου του Αβαείου των Βενεδικτίνων Ελαιωνιτών στο Seregno (Μιλάνο). Τις εισαγωγές επιμελήθηκε ο π. Ιωάννης Ασημάκης, δρ. Θεολογίας.
Πριν την γενική εισαγωγή, ο μελετητής θα βρει τις συντμήσεις και τις βραχυγραφίες που παρατίθενται στις παραπομπές, ενώ, στο τέλος του βιβλίου, πριν από τα περιεχόμενα, υπάρχει ένα χρηστικό θεματικό ευρετήριο της διδασκαλίας της Συνόδου.
-
ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ. Β’ Σύνοδος Βατικανού
ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ
ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ
Β’ Σύνοδος Βατικανού
-
«Πες μου τι ψέλνεις, θα σου πω τι πιστεύεις!» Ζωζέφ Ακεψιμάς
Λειτουργικές, βιβλικές, θεολογικές και ιστορικές μελέτες σχετικά με τη Θεία Λατρεία,
την εκκλησιαστική μουσική και τα άσματα της Θείας Λειτουργίας στην Καθολική ΕκκλησίαΟι στίχοι και η μουσική των ασμάτων, τα οποία χρησιμοποιούμε, εκφράζουν και φανερώνουν τι πιστεύουμε και με ποιο τρόπο πιστεύουμε (ποιες είναι οι αναπαραστάσεις που έχουμε για τον Θεό), και συνάμα, διαμορφώνουν την πίστη μας: Πες μου τι ψέλνεις, θα σου πω τι πιστεύεις!
Η εκκλησιαστική μουσική και τα άσματα της Καθολικής Εκκλησίας αποκτούν το πλήρες νόημα τους μέσα στο πλαίσιο της Θείας Λατρείας. Έχουν, όπως όλα τα στοιχεία, τα οποία συμμετέχουν στη Θεία Λατρεία, συμβολικό χαρακτήρα και δεν είναι αυτοσκοπός: δεν ψέλνουμε, για να ψάλουμε, διότι μας αρέσει η μουσική ή για να κάνουμε ρεσιτάλ με την ευκαιρία μίας Λειτουργίας! Ψέλνουμε «για κάτι άλλο».
Η λειτουργική μεταρρύθμιση της Β’ Συνόδου του Βατικανού δεν άλλαξε μόνο τη γλώσσα από τα λατινικά στην καθομιλουμένη. Έφερε στο φως μία θεολογική αντίληψη της Θείας Λατρείας, πιο κοντά στην Παράδοση, με πολλά πρακτικά αποτελέσματα. Ένα από αυτά είναι η κατανόηση του ρόλου της εκκλησιαστικής μουσικής και των ασμάτων, όχι μόνο σαν στολίδι για «ωραίες τελετές», αλλά ως «αναπόσπαστου μέρους της Θείας Λατρείας», το οποίο πρέπει συνεπώς να είναι «στενά συνδεδεμένο με τις λειτουργικές πράξεις».
Ο σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να βοηθήσει την «ενεργό συμμετοχή των πιστών» με την κατανόηση κάθε λειτουργικής πράξης της Θείας Λειτουργίας, δίνοντας το νόημα της, ρίχνοντας μια ματιά στην ιστορία της και διατυπώνοντας πρακτικές οδηγίες για τη σωστή εκτέλεση των κατάλληλων κάθε φορά ασμάτων. Παραθέτοντας επίσης μερικές σκέψεις σχετικά με τον ρόλο των συμβόλων, της μουσικής και των τελετουργιών στην ανθρώπινη ζωή.
Το βιβλίο απευθύνεται σε όσους ασχολούνται με τη Θεία Λατρεία και την εκκλησιαστική μουσική (ιερείς, εμψυχωτές κτλ.), αλλά και σε όλους τους πιστούς.
Ο Ζωζέφ Ακεψιμάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1940. Στα 18 του χρόνια έφυγε για σπουδές στη Γαλλία όπου διαμένει μόνιμα από τότε. Πτυχιούχος της Κλασσικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Παρίσι), προετοίμασε το διδακτορικό του με θέμα «Η έννοια του ενθουσιασμού στον Πλάτωνα». Σπούδασε επίσης Φιλοσοφία και Θεολογία της Λειτουργικής. Έκανε μουσικές σπουδές (ανώτερα θεωρητικά και διεύθυνση χορωδίας). Εδώ και 56 χρόνια ασχολείται αποκλειστικά με τη μουσική ως συνθέτης και ενορχηστρωτής. Έχει γράψει πάνω από 800 λειτουργικά άσματα τα οποία ψάλλονται στις εκκλησίες των γαλλόφωνων χωρών. Πολλά από τα άσματα του έχουν μεταφραστεί στα ιταλικά, γερμανικά, αγγλικά, νορβηγικά και ελληνικά. Έχει συνθέσει 500 παιδικά τραγούδια για τα σχολεία και για την κατήχηση. Στην Ελλάδα συνέθεσε περίπου 100 άσματα για την Καθολική Εκκλησία. Σχεδόν όλες οι συνθέσεις του έχουν ηχογραφηθεί σε δίσκους. Το 2021 συνέθεσε και διηύθυνε τα άσματα και τη μουσική για τη λειτουργία, την οποία τέλεσε ο πάπας Φραγκίσκος στο Μέγαρο Μουσικής στην Αθήνα.
