ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ, ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ. Τερτυλλιανός
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ
(DE TESTIMONIO ΑΝΙΜΑΕ)
Στο Apologeticum ο Τερτυλλιανός κατέκρινε τις στρεβλές ιδέες των «εθνικών» για τους θεούς και τοποθετείται -μαζί με όλους τους χριστιανούς- στο θέμα αυτό, λέγοντας ότι αυτό που σέβονται οι χριστιανοί είναι ο ένας αληθινός θεός, που δημιούργησε το σύμπαν δια του δημιουργικού του λόγου εκ του μηδενός, για να λαμπρυνθεί η μεγαλειότητα του. Γι’ αυτό ακριβώς οι Έλληνες ονόμασαν τούτο κόσμον (κεφ. 17).
Αντίθετα οι θεοί των «εθνικών» ήσαν κοινοί θνητοί άνθρωποι. Ο Θεός των χριστιανών είναι Θεός αληθινός, ζων αιώνια. Οι δε αλήθειες του χριστιανισμού είναι κατατεθειμένες στην Αγία Γραφή, από την οποίαν σοφιστές και αρχαίοι φιλόσοφοι άντλησαν πολλές από αυτές (κεφ. 46-47).
Στο κεφ. 17 του «Απολογητικού» ο Τερτυλλιανός λέγει ότι η ψυχή κάθε ανθρώπου μαρτυρεί ότι υπάρχει αυτός ο μοναδικός θεός. Παρ’ όλον ότι η ψυχή κρατείται στο δεσμωτήριο του σώματος, ονομάζει τον Θεό δια του ονόματος του, όταν ανακράζει Deus magnus (:μεγάλος ο Θεός)· Deus bonus (:καλός ο Θεός)· Deus videi (:ο Θεός βλέπει)· Deo commendo (:στον θεό εγκαταλείπομαι) κ.ά.
Η ψυχή που μαρτυρεί όλα τα ανωτέρω είναι φύσει χριστιανή ψυχή. Όταν δε η ψυχή λέγει αυτά δεν στρέφεται προς το Καπιτώλιο, αλλά προς τον Ουρανό: εκεί είναι η έδρα του θεού, προς τα εκεί στρέφεται. Έτσι, με τη διαλεκτική αυτή ο Τερτυλλιανός θέλει να αποδείξει ότι η ψυχή είναι φύσει χριστιανή: Oh testimonium animae naturaliter christianae! (κεφ. 17).
Αυτή τη φράση του «Απολογητικού» ο Τερτυλλιανός αναπτύσσει σε άλλο μικρό σύγγραμμα (De testimonio animae) αποτελούμενο από έξι κεφάλαια. Όλες οι φωνές της ψυχής των μη χριστιανών που ακούγονται, ότι «ο Θεός είναι καλός» «Ο Θεός ανταμείβει», «εάν θέλει ο Θεός» κ.ά., μαρτυρούν ένα Θεό. Ακούσια τον ομολογούν, και τον επικαλούνται καθημερινή ζωή τους.
Συνεπώς, το De testimonio animae είναι η πλατιά ανάπτυξη της φράσεως του Apologeticum (κεφ. 17) για την φύση χριστιανή ψυχή.
ΕΚΔΟΤΗΣ: | ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΚΑΛΟΥ ΤΥΠΟΥ |
---|---|
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: | ΜΙΧΑΗΛ ΠΡΙΝΤΕΖΗ |
ΣΕΙΡΑ | ΠΑΤΕΡΙΚΟΣ ΑΜΒΩΝΑΣ |
ΣΕΛΙΔΕΣ: | 93 |
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: | ΤΕΡΤΥΛΛΙΑΝΟΣ |
Σχετικά βιβλία
-
ΕΠΙΜΟΝΑ ΥΠΟΜΟΝΕΤΙΚΟΙ. ΚΕΙΜΕΝΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Ιωάννης Ασημάκης
Στην πρώτη εγκύκλιο του Πάπα Φραγκίσκου Α΄, Lumen fidei, το 2013, εγκύκλιος η οποία σε μεγάλο βαθμό ήταν ετοιμασμένη από τον προκάτοχό του Βενέδικτο ΙΣτ΄, διαβάζουμε ότι «η χριστιανική θεολογία γεννιέται από την επιθυμία να γνωρίσουμε καλύτερα αυτό που αγαπάμε» (αρ. 36).
Η χριστιανική θεολογία είναι αδύνατη χωρίς την πίστη στο Χριστό, την θέληση βαθύτερης κατανόησης του μυστηρίου του Θεού που ως πρόσωπο μας αποκαλύπτεται και μας μιλά. Μαζί με την ταπεινότητα, η θεολογική ενασχόληση, ως διακονία πίστης, αποζητά και την αρετή της υπομονής. Κάτω από το φως της πίστης, η υπομονή θα χρειαστεί να είναι επίμονη.
Η Εκκλησία, ακούγοντας τον Λόγο μέσα στην πίστη, μέσω του Αγίου Πνεύματος, κατά κάποιο τρόπο, συλλαμβάνει και γεννά εκ νέου το Χριστό για τους ανθρώπους, μέσα από τη διδασκαλία της, μέσα από τα ιερά Μυστήριά της, μέσα από τη ζωή της. Οι αλήθειες της πίστης αφομοιώθηκαν από την Εκκλησία, η οποία με τη σειρά της τις διδάσκει, χάρη στην επίμονη υπομονή, στην προσκαρτερία, στη διαθεσιμότητα να ακουστεί ο Θεός που μιλά στο λαό Του.
Ο κύριος λόγος του εγχειρήματος είναι διότι πρόκειται για δημοσιεύματα σε ειδικευμένα περιοδικά που έχουν αναστείλει την κυκλοφορία τους και ήδη ήταν δύσκολα προσβάσιμα αλλά και για τον θεολογικό πυρήνα αυτοτελών ολιγοσέλιδων τευχιδιών που και αυτά έχουν εξαντληθεί. Η συστηματική και μεθοδική νόηση της πίστης, ως διακονία θεολογική, συνέχει το τόλμημα των μελετών που συνθέτουν αυτό το βιβλίο.
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
-
Ο ΙΗΣΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗ ΝΑΖΑΡΕΤ, Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’
Θυμήθηκα πως είπες: «Αναζητήστε με». Για τούτο, Κύριε, το πρόσωπο σου αναζητώ. Μην κρύβεσαι από μένα!
Ψαλμοί 26 [27], 8-9α
[…] Ήθελα να επιχειρήσω μία φορά να παρουσιάσω τον Ιησού των Ευαγγελίων ως τον αυθεντικό, τον ιστορικό Ιησού, με την κυριολεκτική σημασία της λέξης. Είμαι πεπεισμένος και ελπίζω ότι και ο αναγνώστης θα μπορέσει να δει πως αυτή η μορφή είναι πολύ λογικότερη και από επόψεως ιστορικής πολύ πιο κατανοητή από τις αποκαταστάσεις που αντιμετωπίσαμε τις τελευταίες δεκαετίες.
-
-
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΣΑΡΚΑΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ. Τερτυλλιανός
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Πατερικός Άμβωνας 2. Και πάλι από τον Τερτυλλιανό, με το Περί της σάρκας του Χριστού, το οποίον γράφηκε το 206, για να αναιρέσει τη δοκητική αντίληψη ότι ο Κύριος είχε σώμα φαινομενικό. Ένα άλλο λοιπόν έργο της πρώιμης λατινικής χριστιανικής φιλολογίας στην ελληνική.
Είναι γνωστό – το σημείωσα στην εισαγωγή του «Πατερικού Άμβωνα 1», παρουσιάζοντας τα «περί μαρτυρίας της ψυχής» και «περί του βαπτίσματος» – ότι ο Τερτυλλιανός είναι και δημιουργός σχεδόν της χριστιανικής λατινικής γλώσσας. Είναι επίσης γνωστό, ότι η γλώσσα διαφοροποιεί –μαζί με άλλες παραμέτρους και άλλα δεδομένα του πνευματικού κλίματος κάθε λαού- τους ίδιους τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς. Εξού και η αναγκαιότητα που υφίσταται, ώστε να προχωρήσει ο «Πατερικός Άμβωνας» του «Γραφείου Καλού Τύπου» με την παρουσίαση και άλλων έργων Λατίνων Εκκλησιαστικών Συγγραφέων. Η πρόσβαση στη σκέψη τους πρέπει να γίνει όσο το δυνατό πιο άμεση και για το ελληνικό κοινό, παρ’ όλα τα μειονεκτήματα του μεταφρασμένου κειμένου.