-
«Καθολικά έντυπα στα ελληνικά (19ο-20ο αιώνα)». Ιωάννης Ασημάκης
Ο δυσανάλογα μεγάλος αριθμός καθολικών εντύπων στην Ελλάδα των 19ου-20ου αιώνων είναι δείκτης υγείας της Εκκλησίας μας. Ο τύπος, και στη δική μας περίπτωση, υπηρέτησε την επικοινωνία, κυρίως σε τοπικό επίπεδο, και τη θρησκευτική παιδεία σε ευρύτερο επίπεδο, στις διάσπαρτες κοινότητες των Ελλήνων καθολικών.
Πρόκειται για έντυπα ποικίλης τυπολογίας με κοινό χαρακτηριστικό την περιοδικότητα στην κυκλοφορία. Πρώτα απ’ όλα διακρίνονται σε εφημερίδες, περιοδικά και δελτία. Ακολούθως, τουλάχιστον για το δεύτερο μισό του 20ου αι., ανθούν οι μη τυπογραφικές εκδόσεις, δηλ. τα πολλά δακτυλογραφημένα ή πολυγραφημένα δελτία.
Ανάλογη με το σκοπό τους, ήταν και η χρήση τους: βραχεία και περιορισμένη αν πρόκειται για αμιγώς ενημερωτικό, μεγαλύτερης διάρκειας όταν το περιεχόμενο είναι επιμορφωτικό. Εξ αυτού, πολλά είναι δυσεύρετα διότι δεν διατηρήθηκαν, όχι σπάνια, ούτε καν από το φορέα έκδοσής τους. Για όλα ωστόσο, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε την ιστορική τους αξία για το παρελθόν της καθολικής παρουσίας στον ελλαδικό χώρο, ιδιαίτερα εκεί που σήμερα έχει σχεδόν εκλείψει. Από το πιο αδιάφορο εμφανισιακά και ευκαιριακό περιοδικό έντυπο, μπορούν να προκύψουν πληροφορίες για πρόσωπα και γεγονότα που δεν έχουν διασωθεί κάπου αλλού.
Η έκδοση καταγράφει 122 έντυπα ποικίλης κατηγορίας από όλο τον ελλαδικό χώρο. Το βιβλίο αφιερώνεται στον ακούραστο, επίμονο και υπομονετικό «διασώστη» και συλλέκτη όλου αυτού του υλικού, αναντικατάστατου για την ιστορία και την ταυτότητα της καθολική Εκκλησίας στην Ελλάδα, στη βιβλιοθήκη των πατέρων Ιησουιτών στην Αθήνα.
———————
ΔΙΑΘΕΣΗ:
Αποστολικό Βικαριάτο Θεσσαλονίκης
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
-
ΕΝΤΥΠΑ ΕΝΘΥΜΙΑ – ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΛΑΪΚΗΣ ΕΥΛΑΒΕΙΑΣ, επιμέλεια Ιωάννης Ασημάκης
Τα εικονάκια είναι ένα ενθύμιο, ένα αναμνηστικό ενός θρησκευτικού γεγονότος. Ανήκουν τόσο στην λαϊκή όσο και στην υψηλή τέχνη. Ανεξάρτητα από το περιεχόμενό τους, ανήκουν τόσο στη ζωγραφική ως τέχνη όσο στη φωτογραφία και στην έντυπη τέχνη.
Το εικονάκι υπήρξε μέσο σύνδεσης για την ευλάβεια σε κάποιον άγιο, στην Παναγία, σε κάποιο μυστήριο της πίστης. Το εικονάκι απηχεί την θρησκευτική εμπειρία ενός αγίου που γίνεται εικόνα, δηλ. η ποιότητα της πίστης του αποτυπώνεται σε μια εικόνα.
Το εικονάκι είναι ένα σημείο υπόμνησης, δηλ. έχει τον δικό του τρόπο ανάγνωσης. Παρατηρώντας την εικόνα που απεικονίζεται στο εικονάκι έχουμε στοιχεία για τον πολιτισμό της λαϊκής ευλάβειας.
Τα εικονάκια υπήρξαν και μπορούν ακόμα να υποστηρίξουν την πίστη και να είναι μέσο εκκίνησης για προσευχή και για μια προσωπική σχέση με το Θεό. Ας μην ξεχνάμε ότι τα εικονάκια είχαν ως σκοπό να διατηρήσουν τον πιστό μέσα στην πίστη. Το εικονάκι ερμήνευσε την ιστορική εξέλιξη της Εκκλησίας και ως τέτοιο αποτελεί ένα ανεκτίμητο τεκμήριο.
Ως τεκμήρια λαϊκής ευλάβειας, φωτίζουν ενδιαφέρουσες πτυχές της ιστορίας της Καθολικής Εκκλησίας στη χώρα μας. Εκτίθεται, λοιπόν, μια επιλογή από εικονάκια, διπλής όψης, που κυκλοφόρησαν στην Καθολική Εκκλησία της Ελλάδας, προσπαθώντας να υπάρχουν δείγματα από τα περισσότερα μέρη της χώρας. Τα τεκμήρια έχουν διαχωριστεί με βάση το περιεχόμενο και τη χρήση έκδοσής τους. Στη συλλογή, η οποία αποτελείται από 420 τεκμήρια, συμπεριλήφθηκαν και μερικά παλαιά δίπτυχα ή τρίπτυχα ευλαβείας ή ικεσίας με τη μορφή κάποιου αγίου.
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
ΙΣΤΟΡΙΚΑ
